पुण्यातून वजीर सुळका येथे कसे पोहचाल (How to reach Vajir pinnacle from Pune)

"वजीर" हे नाव ऐकताच बऱ्याच जणांचे हृदयाचे ठोके चुकतात. म तो वजीर बुद्धिबळाच्या पटावरचा असो की खरोखरी च्या युद्धा मधला. कारण दोन्ही कडे तितक्याच निर्भीड पणे तो उभा ठाकलेला असतो म्हणजे शत्रूशी दोन हात करायला. पण हा वजीर ना ही युद्धातील आहे किंवा बुद्धिबळातील हा वजीर आहे तो म्हणजे महाराष्ट्रातील सह्याद्री पर्वत मालेतील, ठाणे जिल्ह्यातील डोंगर रंगांमधील माहुली किल्ल्यापासून एकटा झालेला म्हणजेच दुसरा तिसरा कोणी नसून "वजीर सुळका" होय. अनेक जणांना ह्याचा फोटो पाहूनच त्यांना घाम फुटतो पण आम्ही सह्य भटके, दुर्गवेडे आम्हाला वजीर कायम साद घालत असतो. आणि न कळतच कधी पाऊलं तिकडे वळतात कळत देखील नाही.

ज्याची उंची २०० फूट एवढी आहे. तर माहूली किल्ला हा समुद्र सपाटीपासून २८०० फूट आहे. २०० फूट उंच असलेला वजीर सुळका प्रस्तरारोहणासाठी अतिकठीण श्रेणीत गणला जातो. त्याच्या पायथ्याशी पोहोचण्यासाठी वांद्रे गावातून तीन तासाची अतिशय दमछाक करणारी पायपीट करावी लागते. दुर्गम परिसर, उंच टेकड्या, घनदाट जंगल, निसरडी वाट दोन्ही बाजून खोल दरी, पाठीवर ओझे, सुळक्याच्या पूर्वेकडील दरीचा उतार जवळपास सहाशे फूट आणि पाण्याची प्रचंड कमतरता आहे त्यामुळे या सुळक्यावर ट्रेकिंग करायचं ठरवलं आणि इकडचा पाय तिकडे पडला तर थेट दरीच्या जबड्यातच विश्रांती. पाण्याची प्रचंड कमतरता आणि त्यानंतर वजीर सुळक्याची २०० फुटांची ९० अंशातील सरळ उभी अतिकठीण चढाई करावी लागते. शारीरिक आणि मानसिकतेचा कस पाहणारी मोहीम म्हणून या वजीर मोहिमेकडे पहिले जाते. प्रत्येक प्रस्तारारोहकाच स्वप्न म्हणजे वजीर सुळक्याचा माथा. या सुळक्याविषयी दुर्गप्रेमींमध्ये प्रचंड कुतूहल आहे ते त्याच्या वैशिष्ट्यपूर्ण आकारामुळे.

साधारण ३ वर्षांपूर्वी मी अशीच सह्य भटकंती करत असताना माझ्या कानी हे नाव प्रथम पडले आणि माझ्याही मनात उत्सुकता निर्माण झाली ती म्हणजे वजीर सुळका सर करायची.

आणि सोशल मीडिया च्या माध्यमातून मला कळले की २५ डिसेंम्बर २०२१ रोजी इंद्रप्रस्थ ट्रेकर ह्याला गवसणी घालणार आहेत आणि मी क्षणाचाही विलंब न करता सांगितले की ह्या मोहिमे साठी मी सुद्धा इच्छुक आहे. हे मला साधारण १ ते दीड महिना आधी कळाले होते म तसे मी आमच्या ऑफिस मध्ये सुट्ट्यांचे नियोजन करून ठेवले होते. पण घरी मी १० दिवस आधी सांगितले कारण वजीर सुळक्याचे फोटो पाहून ते मला सोडणार नाहीत याची खात्री होती पण असे न होता विरोध झाला पण तो कमी प्रमाणात.
दोन भागात हे मी लिहणार आहे कसे पोहचाल आणि मला आलेले अनुभव
भाग १ (कसे पोहचाल)

आता प्रतीक्षा संपली होती अखेर तो दिवस आला होता. मला मिळालेल्या निरोपा नुसार मी २५ तारखेला दुपारी १२ पर्यंत वजीर सुळक्याच्या पायथ्याला असलेल्या वांद्रे येथे असलेल्या नंदिकेश्वर येथे पोहचणे अपेक्षित होते. मग मी गुगल मॅप वर आधी शोधूनच ठेवले होते तेव्हा कळले होते की साधारण ५ तास लागतात.
ठाणे येथे पुण्यातून जायला तसे मार्ग अनेक पण मी जो निवडला होता तो नेहमीचा
१) पुणे-लोणावळा-खोपोली-कर्जत-मुरबाड-शहापूर-दहागाव- वासिंद-वांद्रे-नंदिकेश्वर
आणि दुसरा सुद्धा आहे
२) पुणे-चाकण-मंचर-नारायणगाव-जुन्नर-पारगाव-माळशेज घाट- मोरोशी- माणगाव - शहापूर -दहागाव -वांद्रे -नंदिकेश्वर

वरील पैकी मला सोयीचा वाटला तो पहिला मार्ग आणि मी त्या वाटेवरून नंदिकेश्वर इथपर्यंत जाऊन पोहचलो. येथील काही फोटो खाली दिले आहेत.

वरील फोटो हा नंदिकेश्वर मंदिर परिसरात असलेल्या अतिशय जुन्या दगडी वस्तू चा आहे. ह्यावर सर्प देवतेचे चित्र अतिशय उत्तम पद्धतीने कोरले आहे. ह्याचा उपयोग कदाचित त्याकाळी जनावरांना पाणी ठेवण्यासाठी करण्यात येत असावा.

येथून सुळक्या पर्यंत जाणारी वाट ही मंदिराकडे तोंड करून उभं राहिलं तर आपल्या डाव्याहाताने थेट अगदी न चुकता सुळक्या पर्यंत जाते. अधे मध्ये दिशा दिशादर्शकाच्या खुणा सुद्धा पाहायला मिळतात आणि दगड रचून ठेवलेले सुद्धा काही ठिकाणी आपण पाहू शकता.

उत्तम मळलेळी पाऊलवाट आहे. ह्या वाटेमध्ये काही टप्पा हा थोडा दाट झाडीचा आहे आणि कारवी चे रान ही अखेरच्या टप्प्यात आहे. ह्यामुळे येथे आपल्याला डासांचा त्रास जाणवतो.

वजीर सुळका सर करण्यासाठी आपल्याला प्रस्थरोहण दोरी च्या साह्यानेच करावे लागते. येथे आरोहण करताना आम्ही झुमर क्लाईंबिंग चा वापर करून माथ्यावर पोहचलो. ह्यासाठी आपल्या दोन्ही हातांचा वापर करावा लागतो. डाव्या हाताने दोर खाली खेचायचा आणि त्याच बरोबर उजव्या हाताने झुमर वरती सरकवायचे. आपले दोन्ही पाय हे कातळाला ९० अंशात टेकवायचे आणि शरीर फक्त हातांच्या जोरावर वरती म्हणजे गुरुत्वाकर्षणा च्या विरुद्ध बाजूला ढकलायचे. माझ्यासाठी झुमर क्लैम्बिंग चा अनुभव पहिलाच होता. ह्यामध्ये आपल्या शारीरिक क्षमतेचा पूर्णपणे कस लागतो. साधारण प्रत्येक ट्रेक ग्रुप आपल्या सोईने ह्या सुल्क्याचे काही टप्पे ठरवत असतो. इंद्रप्रस्थ ट्रेकर यांनी या मोहिमे मध्ये सुद्धा असेच चार टप्पे केले होते. ह्याला इंग्रजी मध्ये station असे देखील म्हणतात. पहिल्या टप्प्यातून दुसऱ्या टप्प्याकडे जाताना मला प्रचंड वेळे लागला. माझ्या पेक्षा वयाने लहान असलेला इंद्रप्रस्थ ट्रेकर चे सर्वच लीडर मला वेळोवेळी प्रोत्साहन देत होते. आणि त्यांच्याच मुळे माझी हि मोहीम फत्ते झाली. त्यांचा मी मनापासून आभारी आहे जे स्वप्नात पाहिलं होते ते सत्यात उतरवण्यासाठी त्यांचा अगदी मोलाचा वाटा आहे.

ठराविक अंतर पार केल्यानंतर तहान खूप लागते परंतु इथे आपल्या प्रत्येकाला पाण्याची बाटली शांत उभं राहून पाणी पिता येईलच याची खात्री नाही तेवढा अनुभव गाठीशी हवा. अश्या ठिकाणी हायड्रेशन बॅग असेल तर उत्तम. आपण जरका अनुभवी पर्वतारोही असू तर आपण साधारण ४०-६० मिनिटात हा सुळका सर करू शकता. पण त्याच बरोबरीचे आणि अत्यंत महत्त्वाचे म्हणजे आपण ज्यांच्या सोबत हा सुळका आरोहण मोहीम करत असाल तो ग्रुप आपल्याला माहीत असावा किंवा त्यांनी आधी केलेल्या मोहिमा कुठे कुठे केल्या आहेत त्यांचे ट्रेक लीडर हे किती अनुभवी आहेत हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

आपण ह्या साठी खालील पैकी कोणत्याही ट्रेक ग्रुप सोबत ही मोहीम अगदी निश्चित यशस्वी करू शकता. (हे या माझ्या माहितीचे आहेत.)
१) इंद्रप्रस्थ ट्रेकर
२) शिलेदार

ह्या मोहिमेत मला अनेक अनुभव आले अर्थातच ते प्रत्येक मोहिमेत कायम वेगवेगळे असतात पण हा सुधा अनुभव आपल्याला सांगायचा मोह काही टाळता येत नाहीये. भाग २ मध्ये लिहित आहे पुढच्या पोस्ट मध्ये.